Καθώς μαθαίνουμε οποιαδήποτε δεξιότητα, αναγκαστικά θα περάσουμε από τα τέσσερα στάδια της μάθησης. Στην αρχή όχι μόνο δεν ξέρουμε, αλλά δεν ξέρουμε και ότι δεν ξέρουμε.
Έτσι βρισκόμαστε στο στάδιο της ασυνείδητης ανικανότητας. Πάρτε για παράδειγμα την οδήγηση αυτοκινήτου. Αν δεν έχετε οδηγήσει ποτέ αυτοκίνητο, αγνοείτε όλα τα πράγματα που κάνει ένας οδηγός.
Όταν ξεκινήσετε να κάνετε μαθήματα οδήγησης με έναν δάσκαλο, συνειδητοποιείτε τι χρειάζεται να κάνετε για να οδηγήσετε. Πρέπει να συγχρονίζετε το πάτημα του συμπλέκτη με τις κινήσεις του μοχλού ταχυτήτων, να ελέγχετε τα όργανα ενδείξεων και τους καθρέφτες, να προσέχετε τα άλλα οχήματα κτλ. Δεν μπορείτε ακόμη να οδηγήσετε αυτοκίνητο αλλά πλέον ξέρετε ότι δεν ξέρετε. Έτσι βρίσκεστε στο στάδιο της συνειδητής ανικανότητας.
Στην πορεία των μαθημάτων και μετά από εξάσκηση, βελτιώνεστε. Πλέον μπορείτε να οδηγήσετε αυτοκίνητο αλλά αυτή η δραστηριότητα απαιτεί το 100% της προσοχής σας. Πρέπει να είστε συγκεντρωμένοι και να σκέφτεστε την κάθε σας κίνηση. Βρίσκεστε στο στάδιο της συνειδητής ικανότητας.
Μετά από καιρό, έχετε βελτιωθεί αρκετά και μπορείτε να οδηγείτε ακούγοντας ραδιόφωνο, μιλώντας με τους συνεπιβάτες σας κτλ. Η οδήγηση δεν απαιτεί το 100% της προσοχής σας και αρκετά πράγματα γίνονται ασυνείδητα και βάσει συνηθειών.
Συγχαρητήρια! Βρίσκεστε στο τέταρτο στάδιο της ασυνείδητης ικανότητας.
Τα 4 στάδια της μάθησης:
- Ασυνείδητη ανικανότητα
- Συνειδητή ανικανότητα
- Συνειδητή ικανότητα
- Ασυνείδητη ικανότητα
Η γνώση της παραπάνω διαδικασίας, μας βοηθάει σε δύο κυρίως πράγματα:
Πρώτον, γνωρίζουμε κάθε στιγμή σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε όταν μαθαίνουμε οποιαδήποτε δεξιότητα και πού θέλουμε να οδηγηθούμε. Είναι μία διαδικασία που θα περάσουμε πολλές φορές για οποιαδήποτε δεξιότητα ή υποδεξιότητα θέλουμε να κατακτήσουμε.
Δεύτερον στην διάρκεια της διαδικασίας της μάθησης προσπαθούμε συνειδητά να χτίσουμε καλές συνήθειες, ώστε όταν φτάσουμε στο τέταρτο στάδιο, όλες οι λειτουργίες να γίνονται από τον ασυνείδητο νου και να μην απαιτούν την προσοχή μας.
Τέλος, επειδή η μάθηση είναι αναδρομική, όταν αποκτήσουμε βαθύτερη γνώση ενός αντικειμένου (π.χ. μίας τεχνικής) μπορούμε να ξαναπεράσουμε τα στάδια 2-4, με σκοπό να αντικαταστήσουμε μία παλιά συνήθεια με μία νέα.